یاقوت سرخ سیاب، به نام باغداران به کام دلالان

به گزارش پایگاه خبری وسیم لرستان، تنگ‌سیاب، نام دهستانی است که آوازه آن به دلیل انار مرغوب و ارگانیکش در کشور پیچیده و دلالان را راهی این بهشت کوچک کرده است تا با واسطه‌گری این محصول کم‌نظیر را از کشاورز، خریداری و با سود کلان به کشورهای مختلف و نه با نام "سیاب" صادر کنند.

برای دیدن انارستان زیبا و رویایی سیاب باید به لرستان سفر و در ۶۵ کیلومتری شهرستان کوهدشت، از گردنه‌ی "سَرآسِن" پایین بروید تا به تنگه‌‎ای برسید که محلی‌ها به "تنگ‌سیاو" می‌شناسندش؛ مرکز دهستان تنگ‌سیاب، روستای گرخُشاب است.

به گفته اهالی این منطقه، ۲۵۰۰ هکتار از زمین‌های تنگ ‌سیاب«سیاو» زیر کشت هستند که 1380 هکتار از آن به انارستان  اختصاص دارد و ۹۰ درصد انار تولیدی کوهدشت از همین انارستان حاصل می‌شود.

یوسف‌خانی بهترین انار تنگ‌سیاب

در این انارستان، ۱۰ رقم گوناگون انار  کاشته می‌شود و بهترین انارش به یوسف‌خانی معروف است؛ اناری دانه درشت با پوست نازک و تاج بلند و باریک؛ این انار در باغ‌های قدیمی تنگ ‌سیاب بیشتر پیدا می‌شود.

دهستان تنگ سیاب شامل چند روستاست که متمرکزترین انارستان ایران است. در این روستا انار با زندگی مردم عجین شده است و مرغوب‌ترین انار کشور در اینجا تولید می‌شود.

روزگار این باغات سبز و قرمز زیبا، بدون مشکل سپری نمی‌شود؛ امکانات ضعیف برداشت و بسته‌بندی، نقش منفی واسطه‌ها، نبود صنایع تبدیلی، خام‌فروشی و ارزان‌فروشی، از مشکلاتی است که یاقوت سرخ سیاب با آن دست و پنجه نرم می‌کند.

رتبه نخست لرستان در تولید انار

در خصوص آخرین وضعیت تولید انار در  انارستان سیاب، سید عماد شاهرخی ۱۹ آبان‌ماه در حاشیه سومین جشنواره انار شهرستان کوهدشت، گفت: بر اساس سامانه پهنه‌بندی، سطح زیر کشت انار در استان در سال ۱۴۰۰ بالغ بر ۳ هزار و ۱۴۰ هکتار با تولید ۶۵ هزار و ۷۰۰ تن بوده که در سال ۱۴۰۲ به ۳ هزار و ۵۰۰ هکتار با  ۶۷ هزار و ۷۰۰ تن محصول رسیده است.

وی تصریح کرد: سهم باغات انار کوهدشت از این میزان در سال ۱۴۰۰، یک هزار و ۹۰۰ هکتار با تولید ۴۹ هزار تن بوده است که در سالجاری به ۲ هزار و ۲۰۰ هکتار و تولید ۵۵ هزار و ۷۰۰ تن رسیده است.

رئیس سازمان جهاد کشاورزی لرستان با بیان اینکه بیشترین سطح مجتمع انارکاری با حدود ۱۲۰۰ هکتار مربوط به منطقه سیاب کوهدشت بوده که بیشترین باغات متمرکز در کشور، انارستان سیاب است، ادامه داد: امسال با توجه به بهبود شرایط اقلیمی، فعالیت‌های ترویجی، برنامه‌های تغذیه‌ای و مبارزه با آفات و بیماری‌های جهاد کشاورزی، میزان تولید انار با ۱۰ درصد افزایش نسبت به سال قبل به ۷۰ هزار تن خواهد رسید.

شاهرخی اضافه کرد: بر اساس آخرین آمارنامه رسمی؛ لرستان در حوزه عملکرد در واحد سطح تولید انار در کشور، رتبه اول را به خود اختصاص داده است و در حوزه سطح زیر کشت در جایگاه هشتم کشور قرار دارد.

تولید انار درهر هکتار ۲۵ تن است

رئیس سازمان جهاد کشاورزی لرستان بیان کرد: میانگین کشوری تولید انار در هر هکتار ۱۹ تن است این در حالی‌ست که میزان تولید انار در کوهدشت در هر هکتار بالغ‌بر ۲۵ تن است.

وی ادامه داد: سلامت غذایی در تولید محصولات به عنوان یکی از مهم‌ترین شاخص‌ها بعد از امنیت غذایی در تمام دنیا مطرح است مخصوصاً کشورهایی که به‌عنوان واردکننده محصول هستند و اهمیت آن از لحاظ درآمدزایی نیز برای کشورهای تولیدکننده بسیار مهم است.

شاهرخی اظهار کرد: یکی از زیربخش‌های کشاورزی که دارای بیلان مثبت در صادرات است و درآمد ارزی برای کشور دارد زیربخش باغبانی است که محصولات باغبانی مانند میوه‌جات، سبزی و صیفی‌جات گلخانه‌ای، قارچ و... را شامل می‌شود.

رئیس سازمان جهاد کشاورزی لرستان تصریح کرد: با توجه به اهمیت و صادرات‌محور بودن محصولات باغی و گلخانه‌ای؛ باید معرفی محصولات را با هدف صادرات در دستور کار قرار دهیم، برای تحقق این امر نیازمند برندسازی و شناسنامه‌دار کردن محصولات هستیم.

وی خاطرنشان کرد: در طرح شناسنامه‌دار کردن باغات میوه و گلخانه‌ها به هر محصول یک کد و شناسه تعلق می‌گیرد که مشخصات آن محصول، نظیر تولیدکننده و محل تولید کاملاً مشخص و قابل شناسایی است و میزان سموم مصرفی و نوع آن، باقیمانده نیترات، باقیمانده یا وجود فلزات سنگین و یا آفات و بیماری‌ها در این شناسنامه خواهد آمد.

وی اضافه کرد: تکمیل زنجیره تولید تا فروش محصولات کشاورزی برای مصرف‌کننده داخلی و همچنین صادرات به خارج از کشور بسیار اهمیت دارد؛ در همین راستا ثبت اطلاعات محصولات باغی و واحدهای گلخانه تولیدی در سامانه "سانکا" و صدور کدشناسه می‌تواند در سلامت محصولات و روند تولید، تنظیم بازار داخلی و صادرات موثر و مهم باشد.

 مزایای شناسنامه‌دار کردن باغات لرستان

رئیس سازمان جهاد کشاورزی لرستان، مزایای شناسنامه‌دار کردن باغات را پرداخت اعتبارات و تسهیلات بانکی، پذیرش در قوه قضاییه به‌عنوان وکالت، تأمین حامل‌های انرژی، اعمال انواع قوانین معافیت از مالیات‌ها، استفاده از تسهیلات بانکی یارانه‌دار سیستم‌های آبیاری، استفاده از کود و سموم یارانه‌ای، استفاده از مکانیزاسیون و... عنوان کرد.

شاهرخی بیان کرد: کار صدور این شناسنامه‌ها یا (QRcode) توسط اتاق اصناف کشاورزی در شهرستان‌ها صورت خواهد گرفت.

وی با اشاره به اینکه ظرفیت اسمی صنایع تبدیلی و تکمیلی در استان بالغ‌بر یک‌میلیون تن است، اظهار کرد: میزان ارزش محصولات کشاورزی در استان ۶۱ هزار میلیارد تومان است و درصورتی‌که این میزان تولید به واحد صنایع تبدیلی و تکمیلی برسد؛ ۳۰ درصد به ارزش‌افزوده محصولات اضافه می‌شود.

این مسئول تصریح کرد: یکی از اولویت‌های وزارت جهاد کشاورزی در کشور و استان با محوریت استاندار و معاونت امور اقتصادی استانداری، توسعه صنایع تبدیلی و تکمیلی است که با حمایت از این صنایع رونق بیشتری به باغات و انارستان‌های استان داده می‌شود.

رئیس سازمان جهاد کشاورزی لرستان با اشاره به در نظر گرفتن فضای سردخانه برای باغداران، افزود: باغداران لرستان می‌توانند از ظرفیت سردخانه شرکت پگاه این استان استفاده کنند.

شاهرخی ادامه داد: سردخانه‌ای در منطقه سیاب در حال ساخت است که این پروژه هم‌اکنون ۳۰ درصد پیشرفت فیزیکی دارد.

وی خاطرنشان کرد: ایجاد مشاغل خانگی مورد توجه سازمان جهاد کشاورزی لرستان است و امیدواریم با اختصاص تسهیلات به این مشاغل از خام‌فروشی محصولات کشاورزی در این استان جلوگیری و شاهد رونق تولیدات و فروش آنها در منطقه باشیم.

تشکیل کارگروه ویژه سیاب

فرهاد زیویار استاندار لرستان نیز در این جشنواره  بر تشکیل کارگروه بررسی و رفع مشکلات منطقه سیاب با حضور معاون اقتصادی استاندار، فرماندار و مدیران دستگاه‌های ذی‌ربط تاکید داشت و تصریح کرد: در این کارگروه مطالبات مردم و باغداران این منطقه بررسی و برای رفع مشکلات آن‌ها تصمیم‌گیری خواهد شد.

وی، ایجاد زیرساخت‌های گردشگری برای رونق و توسعه منطقه سیاب را ضروری دانست و افزود: هرساله در فصل برداشت انار شاهد حضورمراجعه‌کنندگان زیادی از اقصی نقاط و حتی خارج از استان هستیم که این موضوع ضرورت ایجاد زیرساخت‌های گردشگری را در این منطقه دوچندان می‌کند.

زیویار همچنین قدمت تاریخی منطقه سیاب را بخشی دیگر از ظرفیت‌های این منطقه برشمرد و خاطرنشان کرد: کتیبه‌های کشف شده در این منطقه قدمت چند هزارساله دارد و وجود میوه انار در سالیان بسیار دور در سیاب را نشان می‌دهد که این قدمت نیز یک ظرفیت اساسی است و جای کار دارد.

وی، ارزش و اهمیت میوه انار را در ادیان مختلف به‌ویژه اسلام بسیار والا دانست و خاطرنشان کرد: این اهمیت و ارزش نشانی از الگوی ایرانی اسلامی این میوه و جایگاه والای آن را دارد.

استاندار لرستان بر ضرورت تعامل بخش خصوصی و دولتی برای توسعه انارستان‌های سیاب تأکید کرد و گفت: هیچ‌کدام از این بخش‌ها به‌تنهایی نمی‌توانند تمام ظرفیت‌های منطقه را به بار بنشانند و برای آن باید تعامل و همکاری این دو بخش فراهم شود.

زیویار تصریح کرد: زنجیره ارزش تولید محصول انار، حلقه‌های مفقوده زیادی از جمله بسته‌بندی، فرآوری محصولات جانبی و سردخانه‌ها را دارد که هرکدام از آن‌ها نیازمند توجه ویژه است.

با توجه به این ظرفیت خدادادی در کوهدشت محروم، ضرورت دارد زیرساخت‌های لازم برای جمع‌آوری محصول، برندسازی آن، تبلیغات و بازاریابی و ایجاد صنایع تبدیلی برای جلوگیری از خام‌فروشی فراهم  شود و با تلاش و برنامه‌ریزی به رونق اقتصادی برسد؛ تحقق این امر اهتمام ویژه مسئولین ذیربط و همراهی مردم منطقه را می‌طلبد.

پایان خبر